De wederopbouw van Berlijn na de Tweede Wereldoorlog was indrukwekkend. Een wandeling door de hoofdstad onthult op elke hoek oude getuigen en symbolen van vrede. Een van deze plaatsen is de Kaiser Wilhelm Gedächtniskirche. Deze staat internationaal bekend en is een van de belangrijkste bezienswaardigheden van de stad.
Unieke architectuur: oud ontmoet nieuw
Zoals de naam al doet vermoeden, werd het oorspronkelijke gebouw gebouwd in opdracht van keizer Wilhelm II ter ere van zijn grootvader keizer Wilhelm I. Hij liet de kerk in neoromaanse stijl bouwen. Hij liet de kerk in neoromaanse stijl in 1895 inwijden. Met 113 meter was de oorspronkelijke toren de hoogste van de stad.
De Tweede Wereldoorlog bracht donkere tijden naar Berlijn, zoals veel gedenktekens ons vandaag de dag nog herinneren. Op 23 november 1943 werd de kerk bijna volledig verwoest tijdens een bombardement. In 1957 begon de discussie: wat moest er gebeuren met de ruïnes? Uiteindelijk kreeg het idee om de ruïnes te bewaren als een gedenkteken voor de verschrikkingen van de oorlog en er een nieuw gebouw naast te bouwen de overhand.
Berlijnse creativiteit geeft aanleiding tot bijnamen
De kerk staat bekend om haar ongewone uiterlijk, omdat ze uit twee delen bestaat. De ruïnes van de voormalige kerk vallen op in de stijl van de neoromantische architectuur. De vervallen toren heeft de bijnaam “de holle tand”. De nieuw gebouwde Kaiser Wilhelm Gedächtniskirche, ingewijd in 1961, bestaat uit een achthoekig schip met een aparte, eveneens achthoekige klokkentoren.
Berlijners gaven de nieuwe kerk al snel een bijnaam: De moderne klokkentoren wordt vaak “lippenstift” genoemd of de kerk een “poederdoos”. Dit komt omdat je – met een beetje fantasie – precies deze objecten kunt herkennen in de hoge of achthoekige vorm.
De kerk zelf heeft diepblauwe muren die bestaan uit meer dan 20.000 afzonderlijke glazen blokken. Het blauw van de ramen staat symbool voor vrede en de gekleurde sporen die erin zijn verwerkt staan voor vreugde. Als je de kerk binnenkomt, creëert dit speciale licht een sfeer van stilte en bezinning. En ’s nachts wordt het blauw versterkt door elektrische verlichting tussen de dubbele glazen wanden en straalt het de stad in.
Plaatsen van herinnering
De herdenkingshal, een klein museum, bevindt zich op de begane grond van de oude torenruïne. Het is een bezoek waard als je de oude architectuur en scènes uit het leven van keizer Wilhelm I wilt zien. Een andere gedenkplaats bevindt zich directvoor de kerk op de Breitscheidplatz.Een gouden scheur in de grond herdenkt de slachtoffers van de terroristische aanslag op de kerstmarkt in december 2016.
En er is ook een verhaal rond de voormalige kerk: het had ooit de op één na grootste luidklokken van Duitsland na de Dom van Keulen – maar ze werden omgesmolten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Volgens de legende waren de klokken bij de inauguratie zo luid dat zelfs de wolven in de dierentuin van Berlijn begonnen te huilen…