Berlijn is een hotspot voor internationaal bekende persoonlijkheden. Er vinden grote festivals plaats, concerten van internationale sterren zoals Lady Gaga en de meest legendarische feesten in wereldberoemde clubs zoals Berghain – waaraan het Spaanse popicoon Rosalía zelfs een hymne heeft gewijd. Maar veel beroemde gezichten komen ook rechtstreeks uit de hoofdstad: de meest gevraagde DJ’s van deze tijd, Keinemusik, zijn inwoners van Berlijn. Een blik in het verleden laat echter zien dat Berlijn vroeger veel minder internationaal was en dat slechts een paar talenten het grote podium haalden. Marlene Dietrich was een van de uitzonderingen, ze veroverde Hollywood en werd een van de grootste iconen van de 20e eeuw. Hoewel ze later nauw verbonden raakte met de VS en daar beroemd werd, kwam ze oorspronkelijk uit Berlijn. Zowel haar geboortehuis als haar graf zijn hier vandaag de dag nog – maar weinig fans weten precies waar.
Marlene Dietrich werd op 27 december 1901 geboren in de toenmalige Sedanstrasse 53 (nu Leberstrasse 65) in de Berlijnse wijk Rote Insel (Schöneberg). Ze zette haar eerste stappen op het theater- en filmpodium in de hoofdstad – in een tijd waarin de Weimar Republiek cultureel floreerde. De basis van haar carrière, haar gevoel voor stijl en haar ervaringen werden dan ook in Berlijn gelegd. Haar grote doorbraak kwam in 1930 met de film “The Blue Angel“, geregisseerd door Josef von Sternberg en opgenomen in Berlijn en omgeving. In de rol van Lola Lola belichaamde ze een nieuw beeld van de vrouw – zelfverzekerd, sensueel, onafhankelijk. Ze had een blijvende invloed op het publieke beeld van de vrouw. De variététheaters, cabarets en filmstudio’s in Berlijn vormden de creatieve voedingsbodem voor deze stijl.
Kort daarna verhuisde Marlene Dietrich naar Hollywood, waar ze een internationale ster werd – een van de weinige Duitse artiesten die in de 20e eeuw wereldfaam verwierf. Aan haar band met Berlijn kwam echter een abrupt einde toen Hitler in 1933 aan de macht kwam. Ze weigerde elke samenwerking met het nationaalsocialistische Duitsland, hoewel ze hoge honoraria en grote rollen aangeboden kreeg. Ze werd Amerikaans staatsburger in 1939 en steunde de geallieerden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze trad op aan het front voor de Amerikaanse troepen en sprak zich in het openbaar uit tegen Hitler – wat haar in Duitsland beschuldigingen van verraad opleverde.
Na 1945 keerde ze zelden meer terug. Tijdens een tournee in 1960 stopte ze ook in Berlijn, maar daar werd ze uitgejouwd en beledigd. Haar reactie hierop werd legendarisch: “Als ze me in Duitsland een verrader noemen, dan is dat de grootste eer die ze me kunnen bewijzen.”
Marlene Dietrich bracht haar laatste jaren door in Parijs. In 1992 werd ze, in overeenstemming met haar wensen, begraven in Berlijn-Friedenau, dicht bij het graf van haar moeder. Haar graf bevindt zich op de gemeentelijke begraafplaats III in de Stubenrauchstraße, om precies te zijn in vak 34. Zoals je kunt zien, is haar geboortehuis geen prachtige villa, maar een gewoon Berlijns huis. En haar laatste rustplaats is ook niet in een afgelegen landhuis, maar op een gemeentelijke begraafplaats in de wijk Tempelhof-Schöneberg.